JIS Normu Flanş ve EN Flanş Arasındaki Farklar
Endüstriyel tesislerde kullanılan flanşlar, boru sistemlerinin güvenli ve sızdırmaz bir şekilde birleştirilmesini sağlar. Ancak flanş seçimi yapılırken dikkat edilmesi gereken en önemli unsurlardan biri de hangi standarda göre üretildiğidir. Bu noktada karşımıza en çok çıkan iki uluslararası standart JIS normu flanş ve EN normudur. Peki, bu iki flanş normu arasında ne gibi farklar vardır? Hangi uygulama alanları için hangisi daha uygundur? Bu yazımızda, JIS ve EN normlarını detaylı şekilde karşılaştırarak tüm bu sorulara yanıt veriyoruz.
JIS Normu Nedir?
JIS (Japanese Industrial Standards), Japonya merkezli bir standart sistemidir. Özellikle Asya pazarında yaygın olarak kullanılır. JIS flanşları genellikle hafif yapılı, ekonomik ve düşük basınçlı sistemlerde tercih edilir. Standart, Japon Sanayi Standardizasyonu tarafından belirlenmiştir ve başta gemi inşası, su arıtma tesisleri ve HVAC sistemlerinde sıkça kullanılır.
EN Normu Nedir?
EN (European Norm), Avrupa Birliği standartlarını ifade eder. DIN (Alman), BS (İngiliz) ve diğer Avrupa standartlarının birleşimiyle oluşturulmuştur. EN flanşları ise genellikle daha yüksek basınç sınıflarında, daha dayanıklı malzemelerle ve daha geniş kullanım alanlarına uygun olarak tasarlanır. EN normları, özellikle Avrupa merkezli projelerde tercih edilir.
JIS ve EN Normu Flanşlar Arasındaki Temel Farklılıklar
1. Basınç Sınıflandırması
İlk olarak, her iki norm da farklı basınç sınıflarına sahiptir.
JIS normu flanş larında basınç sınıfları genellikle 5K, 10K, 16K gibi ifade edilir.
EN flanşlarında ise basınç sınıfları PN10, PN16, PN25, PN40 gibi birimlerle tanımlanır.
Bu fark, sistemin çalışma basıncına göre flanş seçimi yapılmasını zorunlu kılar. Örneğin, düşük basınçlı sistemlerde JIS flanşları yeterli olurken, yüksek basınçlı hatlar için EN flanşları tercih edilmelidir.
2. Boyut ve Vida Delik Düzeni
JIS ve EN flanşlar arasında vida deliği sayısı, çapı ve yerleşimi bakımından ciddi farklar bulunur.
JIS normu flanş larının vida delikleri daha az sayıda ve daha dar çaplı olabilir.
EN flanşları ise genellikle daha büyük çaplı ve daha fazla vida deliğine sahiptir.
Bu nedenle, bir JIS flanşı ile bir EN flanşı doğrudan birbirine monte edilemez. Aralarında adaptör kullanılması gerekebilir.
3. Malzeme Standartları ve Uygulama Alanları
Bir diğer fark da malzeme seçiminde karşımıza çıkar.
JIS normunda kullanılan malzemeler genellikle karbon çeliği, dökme demir veya paslanmaz çeliktir.
EN normunda ise daha geniş bir malzeme yelpazesi bulunur ve malzeme kalitesi daha sıkı denetlenir.
Dolayısıyla, yüksek sıcaklık, yüksek basınç veya kimyasal dayanım gereken uygulamalarda EN normu daha avantajlıdır.
Hangi Normu Tercih Etmelisiniz?
Bu noktada, kullanım amacınızı ve sistemin teknik ihtiyaçlarını göz önünde bulundurmanız gerekir.
Asya merkezli ekipmanlarla çalışıyorsanız veya düşük maliyetli sistemler kuruyorsanız JIS flanşları ideal olabilir.
Avrupa standartlarına uygunluk gerekiyorsa, ya da yüksek performans isteniyorsa EN flanşları tercih edilmelidir.
Bununla birlikte, bazı projelerde her iki flanş tipinin birlikte kullanılması gerekebilir. Bu gibi durumlarda, geçiş parçaları veya adaptörler kullanmak gerekecektir.
Sonuç olarak, JIS ve EN normları her ne kadar benzer amaçlara hizmet etse de, tasarım, basınç dayanımı ve montaj uyumluluğu açısından önemli farklara sahiptir. Hangi flanş normunun kullanılacağına karar verirken mutlaka sisteminizin ihtiyacını göz önünde bulundurun ve flanşların teknik çizimlerine dikkatle bakın.
Unutmayın ki, uygunsuz normda bir flanş seçimi hem maliyetli arızalara hem de güvenlik risklerine yol açabilir. Bu nedenle, projelerinizde doğru flanşı tercih etmek için uzman görüşü almak her zaman faydalı olacaktır.